Tình trạng heo con chết trong hoặc ngay sau khi sinh là thách thức lớn đối với bà con trong chăn nuôi heo nái sinh sản. Bởi tỷ lệ tử vong heo con cao gây thiệt hại kinh tế lớn, giảm năng suất sinh sản. Vậy có những biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ nào có thể áp dụng? Hãy tham khảo nội dung bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi heo.
Vì sao heo sơ sinh bị chết khi đẻ?
Trước khi tìm biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ hiệu quả thì bà con cần nhận diện rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này. Cụ thể có các lý do dẫn đến cái chết cho heo con trong giai đoạn sơ sinh cơ bản như sau:
Heo con bị ngạt khi đẻ
Quá trình sinh đẻ của heo diễn ra trong thời gian quá dài hay heo con ra đời chậm sẽ dễ bị ngạt bởi chưa tiếp cận kịp với oxy và dẫn đến tử vong. Đây là tình trạng hay gặp ở heo nái có biểu hiện đẻ khó, mang thai quá lớn, heo con bị kẹt trong đường sinh dục.
Heo con lạnh và thiếu sữa
Heo con mới sinh thường có lớp mỡ dưới da mỏng nên khả năng điều chỉnh thân nhiệt kém. Đặc biệt khi chuồng trại ẩm ướt, quá lạnh sẽ khiến heo mới sinh bị lạnh dẫn đến tử vong. Đồng thời, khi heo con không được bú sữa đầu từ 4–6 giờ sau sinh sẽ thiếu sức đề kháng, bị nhiễm bệnh.
Heo con bị heo mẹ đè phải gây chết
Nguyên nhân khiến heo con bị chết sau sinh là bị chính heo mẹ đè phải ngạt thở trong lúc nằm. Đây là tình trạng xảy ra nhiều ở các chuồng trại có thiết kế thiếu hợp lý, không có khung chắn bảo vệ riêng cho heo con.
Chăm sóc và hỗ trợ heo đẻ không đúng kỹ thuật
Nguyên nhân khác khiến heo sơ sinh bị chết khi đẻ là người chăn nuôi thiếu hiểu biết, không có sự hỗ trợ khi nái đẻ khó. Hoặc thực hiện cắt rốn sai cách, không sát trùng, tiến hành đỡ đẻ thô bạo gây chết heo con sơ sinh.
Một số biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ
Hạn chế tỷ lệ tử vong ở heo sơ sinh sẽ đem đến lợi ích kinh tế cho người chăn nuôi. Trong đó, bà con cần có sự kết hợp đồng bộ nhiều biện pháp khác nhau từ quản lý, kỹ thuật và chế độ dinh dưỡng như:
Quản lý heo nái kỹ lưỡng trước khi đẻ
Lưu ý để tránh heo con sau sinh tử vong nhiều thì bà con nên chọn giống heo nái tốt, không bị rối loạn sinh sản. Heo nái tránh lai tạp quá mức hay chọn phải heo có tiền sử đẻ khó, sinh con yếu.
Ngoài ra, người chăn nuôi nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý cho nái chửa với đầy đủ năng lượng, protein, vitamin, khoáng chất… Đặc biệt là bổ sung vào giai đoạn tháng cuối mang thai để thai phát triển cân đối. Vào khoảng 2 tuần trước khi đẻ thì bà con cần tẩy giun sán cho heo nái tránh di truyền ký sinh khiến heo con tử vong.
Chuẩn bị chuồng đẻ đạt tiêu chuẩn cho heo
Một biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ là chuẩn bị chuồng trại hợp lý. Cụ thể bạn cần lót chuồng trại bằng vật liệu khô như trấu, mùn cưa, thảm cao su giữ ấm. Chuẩn bị bóng đèn sưởi sao cho nhiệt độ chuồng ở mức 30–34°C trong tuần đầu tiên.
Bên cạnh đó cần có khung chống đè sao cho heo mẹ không đè chết heo con khi nằm xuống. Thực hiện khử trùng chuồng trại thường xuyên trước khi heo nái sinh đẻ khoảng từ 5–7 ngày.
Hỗ trợ cẩn thận khi heo nái đẻ
Việc quan sát chặt chẽ quá trình sinh đẻ của heo để kịp thời hỗ trợ là vô cùng quan trọng hạn chế tình trạng heo con tử vong. Đặc biệt là khi nái có thời gian đẻ kéo dài hoặc có dấu hiệu đẻ khó.
Sau sinh, bà con nên thực hiện lau khô, kích thích hô hấp cho heo con, móc dịch nhầy ra khỏi mũi, miệng. Tuân thủ việc cắt rốn cho heo con đúng kỹ thuật, sát trùng bằng thuốc tím hoặc iodine 10%.
Chăm sóc heo con sau sinh đúng cách
Người chăn nuôi có thể áp dụng biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ tiếp theo là chăm sóc heo con sau sinh đúng cách. Ví dụ như heo con cần được bú sữa đầu từ 2–4 giờ sau sinh để tăng cường miễn dịch nhờ kháng thể trong sữa mẹ.
Nếu thời tiết vào mùa lạnh cần phải giữ ấm cho heo con với đèn hồng ngoại hoặc máy sưởi. Điều này để đảm bảo nhiệt độ ổn định trong chuồng trại nuôi heo giúp heo con phát triển tốt. Thường xuyên đánh dấu, theo dõi trọng lượng và phân loại heo con sau sinh để có biện pháp can thiệp kịp thời với con bị nhẹ cân, yếu.
Phòng bệnh và bổ sung dinh dưỡng
Người chăn nuôi có thể tiêm sắt cho heo con vào ngày thứ 3–5 sau sinh để phòng thiếu máu. Bên cạnh đó cần tẩy giun định kỳ và bổ sung men tiêu hóa nhằm tăng sức đề kháng cho heo con.
Áp dụng các biện pháp hạn chế heo sơ sinh bị chết khi đẻ nêu trên sẽ đảm bảo giảm thiệt hại về mặt kinh tế cho người chăn nuôi. Khi kết hợp đồng bộ các biện pháp về chăm sóc nái tốt, hỗ trợ sinh đúng kỹ thuật… sẽ nâng cao tỷ lệ sống của heo con, tăng lợi nhuận trong chăn nuôi.
