Các loại thuốc kích đẻ cho lợn nái bà con cần biết

Trong thú y, Oxytocin và Prostaglandin (dạng Cloprostenol) là hai loại thuốc kích đẻ cho lợn nái phổ biến, thường được dùng để hỗ trợ quá trình sinh sản. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này cần hết sức thận trọng và chỉ nên thực hiện khi thực sự cần thiết, đồng thời phải có sự hướng dẫn của bác sĩ thú y để đảm bảo an toàn.

1. Khi nào cần sử dụng thuốc kích đẻ cho lợn nái?

Việc sử dụng thuốc kích đẻ cho lợn nái chỉ nên được thực hiện trong những trường hợp thực sự cần thiết, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho cả heo mẹ và đàn con. Bạn có thể cân nhắc dùng thuốc khi gặp một trong hai tình huống sau:

• Heo nái đẻ khó: Khi heo mẹ đã có dấu hiệu chuyển dạ như rặn hoặc tiết dịch, nhưng cơn rặn lại yếu, thưa dần hoặc ngừng hẳn, khiến quá trình sinh nở kéo dài.
• Kiểm soát thời gian sinh: Để chủ động sắp xếp công việc, bạn có thể kích đẻ đồng loạt nhằm giúp heo nái sinh sản vào ban ngày. Việc này giúp giảm tỷ lệ heo con chết yểu do được chăm sóc và can thiệp kịp thời.

2. Các loại thuốc kích đẻ cho lợn nái phổ biến

2.1. Thuốc kích đẻ “Oxytocin”

Oxytocin là một hormone quan trọng có tác dụng làm tăng cường các cơn co bóp của cơ trơn tử cung, giúp đẩy thai nhi và nhau thai ra ngoài. Thuốc được sử dụng chủ yếu trong trường hợp heo nái gặp khó khăn khi sinh do cơn rặn yếu, không đủ lực để tống con ra.

Ngoài ra, sau khi sinh, Oxytocin còn được dùng để kích thích tử cung co bóp, giúp heo nái tống hết nhau thai và dịch sản còn sót lại. Điều này rất quan trọng để phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm hậu sản, đảm bảo sức khỏe cho heo mẹ và chuẩn bị cho chu kỳ sinh sản tiếp theo.

Lưu ý khi sử dụng thuốc: 

• Không dùng khi chưa mở cổ tử cung: Đây là nguyên tắc quan trọng nhất. Tuyệt đối không tiêm Oxytocin khi cổ tử cung chưa mở, vì điều này có thể gây vỡ tử cung hoặc làm kẹt thai.
• Tiêm nhắc lại sau 30-40 phút: Không tiêm liều quá cao ngay một lúc. Nếu cần thiết, có thể tiêm nhắc lại sau khoảng 30-40 phút để theo dõi phản ứng của heo.
• Liều lượng: Thông thường, liều dùng cho heo nái là 10-40 IU (tùy thuộc vào sản phẩm và khuyến cáo của nhà sản xuất).

2.2. Thuốc kích đẻ “Prostaglandin” 

Prostaglandin có khả năng làm tiêu thể vàng trên buồng trứng, từ đó kích thích quá trình chuyển dạ và gây đẻ. Do đó, thuốc thường được sử dụng để gây đẻ đồng loạt theo kế hoạch.

Việc chủ động kiểm soát thời gian sinh sản này mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người chăn nuôi. Nhờ vậy, bà con có thể sắp xếp để heo nái đẻ tập trung vào ban ngày, thuận tiện cho việc giám sát và chăm sóc. Điều này đặc biệt quan trọng vì nó giúp can thiệp kịp thời, giảm đáng kể tỷ lệ heo con chết yểu và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

Lưu ý khi sử dụng thuốc:

• Thời điểm tiêm: Thuốc thường có tác dụng gây đẻ sau 18-24 giờ kể từ khi tiêm. Liều lượng thường là 1-2 ml/con heo nái, tiêm bắp.
• Kiểm soát thời gian: Việc sử dụng Prostaglandin giúp chủ động được thời gian sinh, từ đó tập trung chăm sóc tốt hơn và giảm tỷ lệ heo con chết do thiếu sự can thiệp kịp thời.

3. Cách kích đẻ tự nhiên cho lợn nái

Khi lợn nái đẻ khó, bà con không nên vội vàng dùng thuốc kích đẻ ngay lập tức mà cần kiểm tra kỹ lưỡng. Sử dụng thuốc khi chưa cần thiết, đặc biệt khi lợn chưa vỡ ối và cổ tử cung còn đóng, có thể gây vỡ tử cung và nguy hiểm đến tính mạng của lợn.

Trước khi quyết định, hãy kiểm tra ngôi thai bằng cách đeo găng tay, chụm năm ngón tay lại và nhẹ nhàng đưa vào âm đạo của lợn nái theo nhịp rặn. Việc này không chỉ giúp bạn cảm nhận được vị trí và kích thước của thai nhi mà còn xác định được cổ tử cung đã mở hay chưa, từ đó có hướng xử lý phù hợp và an toàn nhất.

Biện pháp hỗ trợ ban đầu: Bà con có thể pha một chút nước ấm với muối loãng cho lợn nái uống. Đồng thời, nếu đã có một vài heo con ra đời, hãy bế chúng đến gần mẹ và cho bú. Việc heo con bú mẹ sẽ kích thích tuyến yên sản sinh hormone tự nhiên, giúp thúc đẩy quá trình đẻ nhanh hơn.

4. Lưu ý khi sử dụng thuốc kích đẻ cho lợn nái

Việc sử dụng thuốc kích đẻ cho lợn nái là một biện pháp can thiệp y tế cần được thực hiện hết sức thận trọng. Nếu sử dụng sai cách, thuốc có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả heo mẹ và đàn con. Một số lưu ý quan trọng bà con cần biết:

• Sử dụng có chừng mực: Tuyệt đối không lạm dụng thuốc kích đẻ. Việc tiêm thuốc quá thường xuyên có thể khiến tử cung bị “nhờn thuốc,” làm giảm khả năng phản ứng và khiến heo nái khó đẻ hơn trong các lứa sau.
• Đảm bảo vệ sinh và kỹ thuật: Luôn sử dụng kim tiêm và xi lanh đã được tiệt trùng để tránh nhiễm khuẩn. Tiêm đúng liều lượng và vị trí theo hướng dẫn của nhà sản xuất để thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Điều quan trọng nhất là phải hỏi ý kiến bác sĩ thú y trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. Chuyên gia sẽ giúp bạn chẩn đoán chính xác nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị an toàn, hiệu quả.

Thuốc kích đẻ cho lợn nái là một trong các biện pháp y tế được khuyến khích sử dụng khi thực sự cần thiết và gặp phải các trường hợp khẩn cấp. Hy vọng thông qua bài viết trên Eufeed đã cung cấp đến bà con những kiến thức chăn nuôi bổ ích.