Dịch tả Châu Phi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở lợn tạo nên các tổn thất nặng nề cho ngành chăn nuôi. Vậy cách phòng chống dịch tả lợn Châu Phi như thế nào, nguyên nhân triệu chứng nhận biết ra sao? Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về căn bệnh này để bà con nông dân nắm rõ hơn.
Nguyên nhân gây bệnh dịch tả Châu Phi
Dịch tả lợn Châu Phi được đánh giá là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus ASFV gây ra. Virus này tồn tại lâu trong môi trường, thức ăn, nước uống hay sản phẩm từ lợn nhiễm bệnh. Bệnh tả lợn có khả năng lây lan nhanh chóng qua nhiều con đường kể đến như:
- Lợn khỏe nhiễm bệnh khi tiếp xúc lợn mắc bệnh dịch tả châu Phi hoặc với dịch tiết như nước mũi, nước tiểu, phân.
- Virus ASFV tồn tại trong thức ăn thừa, nước uống, các sản phẩm từ lợn nhiễm bệnh như thịt, xương, nội tạng mà quá trình xử lý nhiệt chưa đảm bảo.
- Dụng cụ và phương tiện chăn nuôi như máng ăn, chuồng trại, xe vận chuyển lợn nhiễm bệnh không được khử trùng sẽ làm lây lan dịch bệnh cho lợn khỏe.
- Các loài ve mềm họ Ornithodoros, ruồi, động vật gặm nhấm sẽ là vật trung gian truyền virus dịch tả lợn châu Phi từ động vật nhiễm bệnh sang lợn khỏe.
Đây là căn bệnh có tính chất nguy hiểm và khả năng lây lan nhanh chóng, tạo thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi. Chính vì thế mà cần có các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt nhằm phòng ngừa, ngăn chặn bùng phát của dịch bệnh.
Triệu chứng bệnh dịch tả lợn Châu Phi
Lợn nhiễm virus ASFV bệnh dịch tả châu Phi thường có biểu hiện bệnh rõ rệt, tỷ lệ tử vong cao. Cụ thể các triệu chứng phổ biến ở lợn nhiễm bệnh bao gồm:
- Lợn mắc bệnh dịch tả thường sốt cao từ 40-42°C, mệt mỏi, lười vận động, chán ăn.
- Xuất hiện các tổn thương trên da lợn, đặc biệt vùng tai, bụng và chân có các vết bầm tím, xung huyết.
- Lợn bệnh bị rối loạn tiêu hóa, bị tiêu chảy, phân lẫn máu, nôn mửa và chảy máu qua hậu môn.
- Suy yếu nhanh chóng, giảm cân, khó thở, run rẩy, co giật trước khi chết.
- Các nội tạng như lách, gan thường bị sưng to, xung huyết, có nhiều dấu hiệu hoại tử.
Khi mắc bệnh dịch tả sẽ tiến triển nhanh, lợn có thể chết sau 7-10 ngày và hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Việc kiểm soát dịch bệnh là các biện pháp an toàn sinh học và tiêu hủy lợn bệnh phòng tránh lây lan.
Biện pháp phòng chống dịch tả Châu Phi
Dịch tả lợn Châu Phi do virus gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi và chưa có vắc-xin hay thuốc đặc trị. Lúc này, phòng bệnh là biện pháp quan trọng kiểm soát dịch với các cách sau:
Kiểm soát chất lượng lợn giống
Để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm dịch tả lợn châu Phi từ bên ngoài thì việc kiểm soát chất lượng lợn giống là cần thiết. Các hộ chăn nuôi chỉ mua lợn giống từ cơ sở uy tín, được kiểm dịch chặt chẽ, không có tiền sử dịch bệnh.
Gia chủ cần kiểm tra sức khỏe lợn cẩn thận với các xét nghiệm cần thiết trước khi nhập lợn vào trại. Cách ly lợn mới nhập từ 14 – 21 ngày với lợn sẵn có trong chuồng để theo dõi, tránh lây nhiễm.
Thực hiện khử trùng chuồng trại
Môi trường chuồng trại chăn nuôi sạch sẽ là biện pháp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh dịch tả châu Phi. Các biện pháp mà bà con nông dân cần thực hiện như thường xuyên vệ sinh chuồng trại, loại bỏ chất thải tạo sự khô ráo, thông thoáng. Gia chủ có thể dùng vôi bột hoặc hóa chất diệt khuẩn khử trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi hay môi trường xung quanh.
Không sử dụng chung dụng cụ chăn nuôi giữa các khu vực chuồng trại khác nhau để tránh lây nhiễm chéo. Định kỳ phun thuốc khử trùng nơi chứa thức ăn, nước uống để tiêu diệt mầm bệnh dịch tả.
Quản lý nguồn thức ăn nước uống
Cách phòng ngừa dịch tả Châu Phi tiếp theo là quản lý nguồn thức ăn và nước uống cung cấp. Cụ thể, bà con nông dân chỉ nên sử dụng thức ăn đảm bảo chất lượng, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không chứa chất cấm.
Không dùng thức ăn thừa hay từ nguồn không rõ ràng chứa virus gây bệnh. Cung cấp nước uống sạch trước khi cho lợn sử dụng. Không để thức ăn và nước uống tiếp xúc côn trùng, động vật khác mang mầm bệnh.
Hạn chế lợn tiếp xúc với môi trường bên ngoài
Virus gây bệnh có thể xâm nhập vào chuồng trại lợn thông qua con người, phương tiện vận chuyển. Do đó, bà con nông dân nên hạn chế tối đa người lạ, thương lái, phương tiện ra vào khu vực chăn nuôi lợn.
Xây dựng hàng rào bao quanh, có cổng ra vào riêng biệt khi cần vận chuyển thức ăn, vật tư. Thực hiện khử trùng phương tiện, giày dép trước khi vào khu vực chăn nuôi lợn thường xuyên.
Giám sát sức khỏe lợn thường xuyên
Phát hiện sớm bệnh dịch tả châu Phi giúp hạn chế tối đa thiệt hại cho ngành chăn nuôi lợn. Các biện pháp như theo dõi sức khỏe đàn lợn, quan sát dấu hiệu sốt cao, bỏ ăn, xuất huyết da. Khi có các dấu hiệu này cần cần báo ngay cho cơ quan thú y để lấy mẫu xét nghiệm lợn. Nếu xuất hiện dịch, cần cách ly đàn lợn bị bệnh, tiêu hủy lợn bệnh theo hướng dẫn cơ quan chức năng.
Để phòng chống dịch tả Châu Phi thì người chăn nuôi cần chủ động thực hiện đồng bộ nêu trên. Khi có sự hợp tác chặt chẽ giữa bà con nông dân, cơ quan thú y và chính quyền địa phương sẽ kiểm soát bệnh hiệu quả, tránh lây lan.
