Trong ngành chăn nuôi gà, tình trạng gà chết đột ngột gây thiệt hại lớn về kinh tế và dễ bùng phát dịch bệnh nguy hiểm. Vậy lý do gà chết đột ngột là gì và làm sao để xử lý và phòng tránh hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về tình trạng gà chết đột ngột dưới đây.
Nguyên nhân bệnh lý khiến gà chết đột ngột
Có nhiều lý do gà chết đột ngột khác nhau gây ảnh hưởng tài chính của người chăn nuôi. Trong số đó phải kể đến các nguyên nhân cơ bản làm cho gà chết như sau:
Bệnh Newcastle gà rù
Newcastle là bệnh nguy hiểm ở gà do virus gây ra với tốc độ lây lan rất nhanh chóng. Gà mắc bệnh sẽ có triệu chứng liệt chân, thở khò khè, vẹo cổ, tiêu chảy phân xanh và chết hàng loạt sau 2 ngày phát bệnh. Để hạn chế mắc bệnh gà rù này thì cần tiêm phòng vaccine Newcastle theo lịch định kỳ, khử trùng chuồng trại, cách ly đàn gà bị bệnh, tiêu hủy xác chết theo yêu cầu.
Lý do gà chết đột ngột – Bệnh tụ huyết trùng
Bệnh tụ huyết trùng do vi khuẩn gây nên và xảy ra phổ biến ở gà khi thời tiết thay đổi đột ngột. Gà mắc bệnh với các biểu hiện sốt cao, ủ rũ, chết nhanh chóng mà không có quá nhiều triệu chứng.
Người chăn nuôi cần vệ sinh chuồng trại, tiêm vaccine tụ huyết trùng, dùng kháng sinh đặc trị theo chỉ định bác sĩ thú y và cách ly gà bệnh. Điều này sẽ hạn chế tình trạng gà chết hàng loạt gây thiệt hại kinh tế.
Bệnh cúm gia cầm (H5N1, H5N6)
Lý do gà chết đột ngột do bệnh lý tiếp theo là virus cúm gia cầm. Khi bùng phát, gà chết nhanh với tỷ lệ chết 100% mà không có biểu hiện rõ rệt, khó kiểm soát. Để phòng tránh bệnh này thì người chăn nuôi cần tiêm phòng vaccine cúm gia cầm, ngăn ngừa động vật hoang dã vào khu chăn nuôi. Tiêu hủy gà chết theo hướng dẫn, tiêu độc khử trùng khu vực chuồng trại khi mắc bệnh.
Lý do gà chết đột ngột khác không phải bệnh lý
Ngoài bệnh lý nêu trên thì có rất nhiều yếu tố khác là nguyên nhân khiến gà chết nhanh đột ngột khiến người nuôi không ngờ tới. Cụ thể một số lý do làm cho gà chết và cách phòng tránh như sau:
Ngộ độc thức ăn hoặc nước uống
Khi đàn gà ăn phải các loại thức ăn ôi thiu, nấm mốc, chứa độc tố vi nấm hay dùng nước uống nhiễm hóa chất gây tình trạng ngộ độc cấp tính và chết hàng loạt. Gà sẽ có các biểu hiện là lừ đừ, run rẩy, tiêu chảy, co giật và chết đột ngột. Cần thay thức ăn mới sạch sẽ cho gà, dùng thuốc giải độc gan, bổ sung vitamin C, B-complex theo chỉ định bác sĩ thú y.
Thiếu oxy trong chuồng nuôi là lý do gà chết đột ngột
Hiện nay nhiều trang trại nuôi gà công nghiệp số lượng lớn nhưng không chú trọng khi thiết kế khiến thông gió kém sẽ là nguyên nhân gây chết gà. Bởi thông gió kém dẫn đến ngộ độc khí ammonia, CO2 và gà bị ngạt chết, đặc biệt vào ban đêm. Tốt nhất, người chăn nuôi cần lắp đặt quạt hút, kiểm tra nhiệt độ thường xuyên và đảm bảo lưu thông không khí trong chuồng.
Thay đổi thời tiết đột ngột
Gà nhạy cảm với môi trường sống hay điều kiện thời tiết. Ví dụ như thời tiết nắng mưa thất thường, nhiệt độ xuống thấp ban đêm, gió lùa dễ gây sốc nhiệt làm cho gà yếu dần và chết đột ngột. Cách khắc phục là khi xây dựng chuồng trại phải kín gió, có hệ thống sưởi ấm vào mùa lạnh, thoáng đãng vào mùa hè, có rèm che mưa.
Gà bị căng thẳng, chen lấn hoặc đè lên nhau
Gà nhút nhát thường dễ bị căng thẳng, stress bởi các tiếng ồn lớn, động vật lạ, người lạ… Đặc biệt khi chuồng trại quá chật, đàn gà dễ chen lấn và đè nhau gây chết. Khi chăn nuôi, bà con cần nuôi gà với mật độ vừa phải, hạn chế tiếng ồn, che chắn chuồng để gà không bị giật mình.
Xử lý khi phát hiện gà chết đột ngột
Có nhiều lý do gà chết đột ngột nêu trên và điều này gây thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Khi phát hiện gà chết đột ngột thì bà con cần bình tĩnh và thực hiện những bước xử lý như sau:
- Bước 1: Cách ly đàn gà có biểu hiện bệnh lý khỏi đàn, không cho gà khỏe tiếp xúc với khu vực có gà chết.
- Bước 2: Gọi cán bộ thú y địa phương để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân, lấy mẫu xét nghiệm nếu cần.
- Bước 3: Tiêu hủy gà chết đúng cách theo quy định, không vứt xác gà bừa bãi. Cần thực hiện đúng quy trình chôn lấp, rắc vôi bột, đốt xác gà theo hướng dẫn thú y. Sau đó cần rửa tay, thay quần áo sạch sẽ để tránh lây nhiễm.
- Bước 4: Khử trùng chuồng trại với các thuốc sát trùng như Bencocid, Iodine, Formol…
- Bước 5: Theo dõi đàn gà còn lại trong 5–7 ngày và nếu phát hiện triệu chứng bất thường cần liên hệ bác sĩ thú y.
Tóm lại có nhiều lý do gà chết đột ngột khác nhau và đây là hiện tượng rất đáng lo ngại khi chăn nuôi. Việc nhận biết nguyên nhân sớm, phòng tránh và xử lý kịp thời sẽ giúp bảo vệ đàn gà và ổn định kinh tế cho người chăn nuôi.
