Trong chăn nuôi gà thì sử dụng vacxin là cần thiết trong việc phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe vật nuôi. Tuy nhiên, nhiều trường hợp cho dù đã tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh gây tử vong hàng loạt. Vậy tại sao lại có tình trạng tiêm vacxin vẫn bị bệnh này? Bài viết dưới đây sẽ phân tích các nguyên nhân phổ biến khiến gà bị bệnh dù đã tiêm vắc-xin và giải pháp khắc phục để tăng hiệu quả tiêm phòng.
Nguyên nhân khiến tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh
Thực tế có nhiều trường hợp tiêm vacxin xong nhưng vật nuôi vẫn mắc bệnh. Điều này gây hoang mang cho người chăn nuôi và cùng tìm hiểu các nguyên chính gây nên tình trạng này như:
Gà bị nhiễm bệnh trước hay đúng thời điểm tiêm phòng
Lý do phổ biến đầu tiên khiến cho việc tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh chính là gà đã nhiễm mầm bệnh trước tiêm hay trong thời gian cơ thể gà chưa hình thành miễn dịch, sau tiêm khoảng 5-10 ngày. Lúc này, hệ miễn dịch của gà chưa đủ khả năng kháng lại các tác nhân gây bệnh nên gà sẽ phát bệnh sau tiêm.
Gà chưa đủ sức khỏe khi tiêm vacxin
Lý do nào mà tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh? Nguyên nhân là gà chưa đủ sức khỏe khi tiêm phòng. Bởi vacxin chỉ phát huy tác dụng tốt nhất khi gà trong trạng thái khỏe mạnh hoàn toàn. Nếu gà thiếu dinh dưỡng, nhiễm ký sinh trùng, mới ốm dậy thì việc đáp ứng miễn dịch kém nên tiêm vac xin không hiệu quả.
Dùng vắc-xin sai cách
Có trường hợp trong quá trình sử dụng vacxin mắc phải nhiều lỗi sai gây mất tác dụng phòng bệnh của sản phẩm. Do đó mà vật nuôi như gà cho dù đã tiêm xong vẫn mắc bệnh như thường.
Ví dụ như bảo quản vắc xin sai cách, không đúng nhiệt độ, bị rã đông nhiều lần, quá hạn sử dụng, tiếp xúc ánh sáng mặt trời trực tiếp. Pha chế vacxin không đúng liều như pha loãng quá mức hay không đều khiến liều tiêm không hiệu quả. Dùng kim tiêm không đúng kỹ thuật hay tiêm sai vị trí.
Đột biến của virus, vi khuẩn
Tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh còn có thể do nguyên nhân sự đột biến các loại virus, vi khuẩn. Cụ thể như các mầm bệnh virus Newcastle, cúm gia cầm dễ biến đổi di truyền theo thời gian nên tiêm vắc xin cũ sẽ không còn hiệu quả. Do vậy đòi hỏi cần có sự cập nhật thường xuyên các loại vắc-xin mới tương thích với chủng virus lưu hành thực tế.
Lịch tiêm phòng không hợp lý
Nếu lịch tiêm phòng cho gà không phù hợp theo độ tuổi và tình hình dịch tễ tại địa phương sẽ khiến vac-xin không phát huy tác dụng hiệu quả. Ví dụ các bệnh như Newcastle, Gumboro cần thực hiện liều tiêm nhiều lần để đảm bảo hiệu quả. Khi tiêm thiếu liều quy định hay lịch tiêm không hợp lý sẽ khiến hiệu quả phòng bệnh giảm sút.
Môi trường chăn nuôi ô nhiễm và nuôi mật độ quá cao
Môi trường nuôi bị ô nhiễm, không đảm bảo vệ sinh, mật độ gà nuôi quá đông, tình trạng thông gió kém… khiến cho mầm bệnh dễ phát triển và lây lan nhanh chóng. Đây cũng là lý do mà cho dù đã tiêm vắc-xin thì khả năng bùng phát dịch bệnh ở gà vẫn rất cao.
Giải pháp tăng hiệu quả tiêm phòng vắc-xin cho gà
Để giảm thiểu rủi ro tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh thì người chăn nuôi nên tìm kiếm các biện pháp khác nhau. Cụ thể, các lưu ý dưới đây sẽ nâng cao hiệu quả tiêm phòng vắc-xin cho gà:
Lên lịch tiêm phòng phù hợp theo loại gà
Người chăn nuôi cần xây dựng lịch tiêm phòng rõ ràng theo độ tuổi, chủng loại gà và vấn đề dịch bệnh tại địa phương. Lưu ý nên tham khảo ý kiến của thú y địa phương để có phác đồ tối ưu khi tiêm phòng.
Kiểm tra sức khỏe gà trước tiêm phòng
Chỉ nên tiêm phòng khi đàn gà khỏe mạnh, không có các dấu hiệu bị sốt, tiêu chảy hoặc nhiễm ký sinh trùng. Lưu ý người chăn nuôi nên bổ sung vitamin C, B-complex, điện giải cho gà trước và sau tiêm 1-2 ngày. Đây là cách để giúp gà có thể giảm thiểu stress và tăng cường sức đề kháng. Từ đó tăng sự tiếp nhận vắc xin để phòng bệnh hiệu quả hơn.
Đảm bảo đúng kỹ thuật và điều kiện bảo quản vắc-xin
Muốn hạn chế tình trạng tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh thì cần bảo quản vắc-xin đúng quy định, yêu cầu về nhiệt độ và ánh sáng. Ngoài ra, dụng cụ tiêm phòng cho gà phải được tiệt trùng sạch sẽ. Tuân thủ việc pha chế thuốc đúng tỷ lệ, dùng hết trong thời gian quy định, tiêm đúng vị trí, liều lượng và đường tiêm đối với từng loại gà.
Tăng cường an toàn trong chăn nuôi
Định kỳ vệ sinh chuồng trại chăn nuôi, khử trùng với vôi, formol, Iodine… để loại bỏ vi khuẩn, virus gây bệnh. Quản lý lối ra vào, kiểm soát động vật trung gian chuột, chim trời… tránh mang vi khuẩn vào chuồng. Đảm bảo thức ăn, nước uống không bị mốc, ôi thiu cho gà. Tiến hành nuôi cách ly gà mới nhập đàn thời gian ít nhất 14 ngày.
Theo dõi sau tiêm và xử lý kịp thời
Sau khi tiêm vắc-xin thì người chăn nuôi cần theo dõi sát tình trạng đàn gà. Khi gà có các dấu hiệu sốt, giảm ăn, tiêu chảy, tụt đầu… cần báo ngay thú y để xử lý kịp thời. Tránh để nặng gây tử vong hay lây nhiễm bệnh cho đàn gà còn lại.
Trên đây là các lý do tiêm vacxin mà gà vẫn bị bệnh để bà con hiểu rõ hơn. Việc gà vẫn mắc bệnh dù đã tiêm phòng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau nên người chăn nuôi cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp nêu trên để đạt được hiệu quả phòng bệnh tối ưu.
